12 kroków ku zdrowemu żywieniu dzieci i młodzieży wg WHO

Rewolucję żywieniową w Polsce można uznać za rozpoczętą. Wprowadzono już ograniczenia w sprzedaży śmieciowego jedzenia w sklepikach szkolnych oraz bardziej restrykcyjne zasady dotyczące przygotowywania posiłków w stołówkach szkolnych i przedszkolach. Teraz kolej na nas - rodziców, abyśmy byli w stanie dotrzymać kroku tym zmianom. Wiem, nie jest to łatwe i wymaga od nas pewnego wysiłku, ale wiem również, że wysiłek ten nie pójdzie na marne. W tym celu postaram się publikować również materiały pomocne rodzicom przy wprowadzaniu rewolucji żywieniowej we własnym domu.

W tym momencie polecam przeczytać zalecenia WHO z 2006 roku, Food and nutrition policy for schools. A tool for the development of school nutrition programmes in the European Region. Programme for Nutrition and Food Security, w których eksperci podają m.in. „12 kroków ku zdrowemu żywieniu dzieci i młodzieży”

12 kroków ku zdrowemu żywieniu dzieci i młodzieży wg WHO:

1. Pełnowartościowa dieta powinna opierać się na urozmaiconych produktach spożywczych, w przewadze pochodzenia roślinnego, niż zwierzęcego.
2. Chleb, ziarna zbóż, makarony, ryż lub ziemniaki powinny być spożywane kilka razy dziennie.
3. Różne warzywa i owoce, najlepiej świeże i pochodzenia lokalnego, powinny być spożywane kilka razy dziennie.
4. Tłuste mięsa i produkty mięsne należy zastąpić nasionami roślin strączkowych, rybami, drobiem lub chudym mięsem.
5. Zalecane jest spożywanie odtłuszczonego mleka i produktów mlecznych o niskiej zawartości tłuszczu i niskiej zawartości soli (kefir, kwaśne mleko, jogurty i sery).
6. Spożycie tłuszczu nie powinno przekraczać 30% dziennej podaży energetycznej, a większość tłuszczów nasyconych w diecie powinna być zastąpiona olejami roślinnymi lub miękkimi margarynami bogatymi w nienasycone kwasy tłuszczowe.
7. Zalecana jest żywność o niskiej zawartości cukru, natomiast cukier rafinowany powinien być używany sporadycznie, należy również ograniczyć częstotliwość spożywania słodkich napojów i słodyczy.
8. Dieta o niskiej zawartości soli jest najlepsza. Całkowite dzienne spożycie soli powinno być ograniczone do 2 g dla dziecka w wieku od 1 do 3 roku życia, 3 g dla dziecka w wieku od 4 do 6 lat oraz do 5 g w przypadku 7-18-latków, w tym wliczając sól zawartą w chlebie i przetworzonej, konserwowanej żywności. Sól jodowana powinny być stosowana tam, gdzie niedobór jodu występuje endemicznie.
9. Żywność powinna być wytwarzana w sposób bezpieczny i higieniczny. Gotowanie na parze, pieczenie, gotowanie lub odgrzewanie w kuchence mikrofalowej pomaga w zmniejszaniu ilości dodanego tłuszczu.
10. Młodsze dzieci powinny być zapoznawane z procesami obróbki i gotowania żywności, należy zachęcać je do włączania się w proces przygotowywania żywności, o ile jest to możliwe. Starsze dzieci i młodzież powinny także uczyć się zasad przygotowania żywności i metod gotowania. Wszystkie grupy wiekowe powinny uczyć się o tym jak ważna jest zdrowa dieta.
11. Korzyści wynikające z karmienia piersią w  porównaniu do stosowania preparatów dla niemowląt powinny być wyjaśnione dzieciom i młodzieży.
12. Dzieci i młodzież powinny poznać korzyści płynące z aktywności fizycznej i ograniczać czas spędzony biernie na oglądaniu telewizji, wideo i graniu w gry komputerowe, bowiem  regularna aktywność fizyczna pomaga w utrzymaniu prawidłowej masy ciała i odpowiednim rozwoju organizmu, zgodnie z zaleceniami.

Autor: dr inż. Katarzyna Świąder, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW

Źródło: Food and nutrition policy for schools. A tool for the development of school nutrition programmes in the European Region. Programme for Nutrition and Food Security, WHO Regional Office for Europe Copenhagen 2006